Eerlijke verdeling van huishouden en mentale last onhaalbaar?

Leestijd: 4 minuten

Ken je dat? Het gevoel dat je meer doet in het huishouden en de zorg voor de kinderen? Maar in een gesprek hierover loop je vast in een welles-nietes over wie meer doet. Want je lijkt allebei evenveel te doen. En dat kan best kloppen… als je kijkt naar de uitvoering. Maar…

Ongelijke verdeling van mentale last

MAAR… Dit betekent niet dat de taken daadwerkelijk eerlijk verdeeld zijn. Het verschil in de verdeling van de taken zit vaker in de verdeling van de mentale last.

De mentale last ligt vaak grotendeels bij vrouwen, ook wanneer zij meer werkt en/ of de kostwinner is. Zij voelt zich namelijk hoofdverantwoordelijk voor de kinderen en het huishouden.

Denk bijvoorbeeld aan de vrouwen in het programma ‘Je huis op orde’ van SBS6. Zij namen veelal de verantwoordelijkheid voor de staat van hun (volle en/ of onopgeruimde) huis. Ook al spelen de partners van deze vrouwen daar ook een rol in en zou dit dan ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid moeten zijn, hoe je de taken ook verdeelt.

Structuur van een taak

Om het verschil in (de ervaring) van de ongelijke verdeling van het huishouden en de bijbehorende mentale last (en wat dat is) te begrijpen, is het nodig de structuur van een taak te ontleden. Een taak bestaat uit drie delen, hieronder in de figuur weergegeven.

structuur van een taak

Wanneer we het hebben over de verdeling van de taken, kijken we vaak alleen naar dat wat we zien: de uitvoering. Dat wat we niet zien, het signaleren en plannen van een taak vormt de mentale. Dit verklaart hoe het kan dat het lijkt alsof de taken eerlijk verdeeld zijn maar dit niet zo is.

Voorbeeld van mentale last en oneerlijke verdeling

Even een voorbeeld. Stel, zaterdag gaat een van je kinderen altijd naar voetbal. Je partner brengt en haalt jullie kind: de uitvoering van de taak.

Maar wie zorgt ervoor dat de tas met schone sportkleding klaarstaat, eventuele snacks en lunch, dat er eventuele ophaal- en brengafspraken met (ouders van) voetbalvriendjes zijn gemaakt? Daarmee neemt degene die dat doet het signaleren en plannen van de taak op zich: de mentale last.

Taak=signaleren+plannen+uitvoeren

Vandaar ook dat ik ervoor pleit taken niet op te splitsen. Dus als jij verantwoordelijk bent voor een taak, dan betekent dat je deze signaleert, plant èn uitvoert. In het voorbeeld van de voetbalzaterdag betekent dit dat degenen die met het kind meegaat, ook voor de tas, afspraken en het eventuele eten en drinken zorgt.

Nog een voorbeeld, jullie zijn overeengekomen dat jij de boodschappen doet. Dat betekent dus dat jij het boodschappenlijstje maakt – je signaleert dat er dingen gehaald moeten worden -, bepaalt wanneer je dat kunt doen en het vervolgens ook doet. Of dit nu online of fysiek is.

Helpen mag

Uiteraard kun je elkaar wel helpen. Om bij de wekelijkse boodschappen te blijven; gedurende de week kunnen alle leden uit het gezin constateren (of wensen) dat er dingen gehaald (moeten) worden. Dan organiseer jij als boodschappenverantwoordelijke een voor jou handige plek waar dat doorgegeven kan worden.

Denk bijvoorbeeld aan een vaste plek voor het papieren boodschappenlijstje die iedereen aan kan vullen, een whiteboard of een boodschappen-app. Maar alleen jij bepaalt wanneer het gehaald wordt en neemt de laatste beslissing over wat er in huis komt.

Verdeling van mentale last

Om inzicht te krijgen in zowel het zichtbare werk – de uitvoering – als het onzichtbare werk – signaleren en plannen, kun je gebruik maken van de test van de Volkskrant. De uitkomst van deze test kan een goed startpunt zijn voor het (opnieuw) verdelen van de thuistaken. Met dus die voorwaarde dat wanneer je verantwoordelijk bent voor een taak, je dat bent voor het signaleren, plannen en uitvoeren ervan.

Een paar vragen die jullie kunnen helpen bij het voeren van het gesprek over de thuistaakverdeling:

  1. Zijn jullie tevreden met de thuistaakverdeling?
  2. Zijn er taken die jullie vervelender of leuker vinden als de ander? Kunnen jullie op basis daarvan regelmatig afwisselen?
  3. Welk voorbeeld willen jullie aan jullie kinderen geven?

Spreek ook af wat jullie normen zijn in de thuistaken. Dus hoeveel geld kan er gespendeerd worden aan cadeautjes voor kinderfeestjes? Hoe vaak vinden jullie dat de ramen gelapt moeten worden? Misschien niet direct het meest aantrekkelijke gespreksonderwerp, wel kun je hiermee een hoop (toekomstige) irritaties voorkomen.

Geef elkaar tijd een handig ritme te vinden in dat wat je doet en evalueer, zeker in het begin, regelmatig met elkaar. Ten slotte misschien wel de grootste uitdaging: als de taak niet van jou is, laat het dan ook helemaal los.

Meer lezen

Artikel 7 tips: Eerlijkere taakverdeling huishouden

Boek ‘Schat, wil jij dit even doen?’ van Eve Rodsky, ook ontwikkelaar van het spel ‘Fair Play’ -> Spelen? Neem vrijblijvend contact op.

Artikel Thuistaakverdeling – maak het bespreekbaar

Geplaatst in Huishouden, Thuistaakverdeling.