Voor sommigen staat routine gelijk aan sleur. Maar denk je er ook zo over als je weet dat vaste gewoontes juist helpen om je doelen te halen? Of dat nu meer bewegen, minder kopen, een opgeruimder huis is of gewoon rust in je hoofd.
Routines geven structuur, besparen tijd en zorgen voor overzicht. Maar waarom is het dan toch zo lastig om ze vol te houden? Het antwoord zit in de wisselwerking tussen wilskracht, energie en gewoontegedrag. Het aanbrengen van een routine vraagt in het begin best veel van je, maar als die eenmaal loopt, levert het je juist energie op – omdat je wilskracht wordt ontlast.
Een routine is simpel gezegd: iets wat je regelmatig op dezelfde manier doet, totdat het bijna vanzelf gaat. Je hoeft er niet meer bij na te denken.
Routines geven structuur waardoor je minder keuzes hoeft te maken. Dat scheelt denkkracht die je beter kunt gebruiken voor andere dingen. Maar voordat een handeling automatisch gaat, kost het tijd én wilskracht.
Tijdens een lezing bij de NBPO (die fijne beroepsvereniging van mij) legde evolutionair organisatiepsycholoog Max Wildschut mooi uit waarom er zo’n kloof bestaat tussen weten en doen. Ons brein is namelijk vooral gericht op directe beloning en sociale overleving.
Evolutionair gezien vinden we korte-termijnbelangen belangrijker dan lange-termijndoelen. Daarbij gaat het vooral om onze positie in de groep – onze omgang met anderen. Dus de dingen die volgens de klassieke Eisenhower-matrix ‘niet urgent en niet belangrijk’ lijken, kunnen juist wél belangrijk zijn voor onze sociale overleving: contact houden, elkaar helpen, erbij horen. Max vatte dit samen als future discounting: hoe verder weg het resultaat, hoe minder belangrijk het voelt. Dat maakt routines volhouden best ingewikkeld.
Daarom klinkt het invoeren van een dagelijks opruimrondje van tien minuten of het maken van een boodschappenlijstje eenvoudig, maar is dat het dus niet. In het begin kost het wilskracht om het vol te houden. Zodra het een gewoonte wordt, levert het juist energie en overzicht op.
Wilskracht is als een bron – en die kan uitgeput raken. Elke beslissing, elke vorm van zelfbeheersing vraagt energie. Hoe meer je daarvan verbruikt, hoe minder er overblijft.
Routines helpen om die bron te beschermen. Als iets een gewoonte wordt, gaat het vanzelf:
| Zonder routine | Met routine |
| Elke taak vraagt bewuste aandacht | Handelingen gaan automatisch |
| Je leunt op motivatie en wilskracht | Je leunt op structuur en gewoonte |
| Stress en chaos nemen toe | Rust en overzicht nemen toe |
In mijn praktijk zie ik dat routines niet alleen tijd en energie besparen, maar ook ruimte geven voor wat écht belangrijk is. Kleine, haalbare stappen werken het best:
Het doel is niet om alles perfect te doen, maar om een ritme te vinden zodat dingen (die saaie vooral) als vanzelf gaan – zodat jij tijd en energie hebt voor de dingen waar je dat graag in stopt. Probeer ook te plannen op je energie; bekijk hier hoe.
“Elke ochtend vijf minuten mijn bureau opruimen” of “Maandagmiddag het boodschappenlijstje maken.”
Direct na het ontbijt, of net na binnenkomst op kantoor, zodat het een natuurlijk moment krijgt.
Gebruik een checklist, timer of markeer dagen waarop het lukt
Sta even stil bij het effect: overzicht in je mailbox, rust in je hoofd of een helder weekoverzicht.
Dat het een keer niet lukt, is logisch. Word niet boos op jezelf – routines groeien door herhaling, niet door het in één keer goed te doen. (Dan had je het al wel eerder gedaan 😉).
Routines kosten in het begin wilskracht, maar geven op termijn energie en overzicht terug. Ze maken je werk en huishouden voorspelbaarder en je hoofd rustiger. Een boodschappenlijstje, een vaste werkcheck of dat kleine opruimrondje – het lijkt misschien weinig, maar samen vormen ze het fundament onder een rustiger, lichter dagelijks leven. Routines volhouden dus…
Welke routine zou jij graag willen laten werken voor jou?
Rosanne Gonçalves-Prins is Senior Professional Organizer in regio Haaglanden. Met ViaRosa ondersteunt zij gezinnen bij het krijgen van grip op tijd, huishouden, spullen en taakverdeling. Haar duurzame aanpak brengt rust, overzicht en energie, zodat jij je kunt richten op wat echt telt.
Teveel plannen, te weinig tijd?
Download mijn vernieuwde gratis werkbladen en ontdek hoe je overzicht én energie houdt.
Wil je meteen meer grip op je huishouden en tijd? Plan nu jouw persoonlijke online kickstart. In 20 minuten geef ik je praktische tips die je direct kunt toepassen.
Wees er snel bij, de plekken zijn beperkt en vol = vol!
Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Voorschoten, Pijnacker-Nootdorp, Delft, Rijswijk, Wassenaar, Zoetermeer, Den Hoorn en Wateringen
