Eerlijke taakverdeling in het huishouden: 6 praktische tips voor gezinnen

Toen ik 32 jaar was en voor het eerst moeder werd, combineerde ik een deeltijdbaan met een voltijdstudie. Mark en ik hadden al een eigen appartement met alles wat daarbij komt kijken en hij werkte fulltime. We hadden dus een druk leven en veel ballen in de lucht te houden.

We merkten al snel dat een goede organisatie en taakverdeling belangrijk waren om grip te houden op de dagelijkse chaos die een kind met zich. Maar hoe doe je dat? In dit artikel deel ik zes praktische tips voor een eerlijkere taakverdeling in het huishouden, zodat er meer tijd overblijft voor elkaar èn voor jezelf.

Waarom een eerlijke taakverdeling zo belangrijk is

Bij samenwonen begint het vaak met de vraag: wie doet wat? Maar zodra kinderen in het spel komen, wordt het voor veel gezinnen pas echt ingewikkeld. Je krijgt niet alleen de verantwoordelijkheid voor jezelf en je partner, maar ook voor een kleintje dat volledig van jullie afhankelijk is.

Uit onderzoek blijkt dat vaak de vrouw de meeste huishoudelijke taken en zorg, het onbetaalde werk, op zich neemt, ongeacht hoeveel betaald werk ze of haar partner verricht. Ook bij Mark en mij was de verdeling niet helemaal gelijk. Maar het duurde even voordat ik begreep waarom dat zo voelde, in de uitvoering was dat niet zichtbaar. Totdat ik ontdekte wat mentale last is.

Mentale last is het onzichtbare deel van een taak: het signaleren dat iets moet gebeuren en het plannen van wanneer en hoe het gedaan wordt. De uitvoering zelf is maar een klein onderdeel van een taak. De mentale last lag grotendeels op mijn schouders, terwijl de uitvoering redelijk verdeeld was.

6 praktische tips voor een eerlijke taakverdeling in het huishouden

1. Communiceer vanaf het begin
Voordat de druk te hoog oploopt, is het belangrijk om open te praten over wie welke verantwoordelijkheden op zich neemt. Maak duidelijke afspraken over wie wat doet en hoe jullie elkaar kunnen ondersteunen. Dit voorkomt misverstanden en stress later.

2. Maak onzichtbare taken zichtbaar
Een handige manier om inzicht te krijgen in de werkelijke taakverdeling is door een week lang bij te houden wie welke taken uitvoert. Houd het zelf bij, of maak gebruik van een vragenlijst zoals die van de Volkskrant of van Women Inc.

3. Deel de mentale last
In veel gezinnen neemt één partner, vaak de vrouw, de rol van ‘projectmanager’ op zich. Dit betekent dat zij alles plant, organiseert en bijhoudt. Dit kan ervoor zorgen dat het lijkt alsof de taken gelijk verdeeld zijn, maar dat niet zo is.

Om deze mentale last te delen, is het belangrijk ervoor te zorgen dit met elkaar te benoemen, welke onzichtbare taken kent jullie gezin? Denk bijvoorbeeld aan:

• Plannen en voorbereiden van afspraken zoals met familie, de huisarts of kinderfeestjes.
• Het bijhouden van het gezinsbudget en het up-to-date houden van verzekeringen, energiecontracten en tv-abonnement(en).
• Een luisterend oor zijn voor de zorgen en belevenissen van alle gezinsleden.

4. Gebruik een gezamenlijke agenda
Digitale agenda’s zijn ideaal om overzicht te houden, niet alleen in je eigen planning, maar ook in die van je partner en kinderen. Maak samen een gezamenlijke agenda en kies een agenda-app waarin je je eigen afspraken kunt combineren met die van de school en het gezin. Zo heeft iedereen inzicht in wie waar en wanneer moet zijn. Dit bespaart tijd en voorkomt onnodige overleggen wanneer je een nieuwe afspraak wilt plannen. Het maakt de agenda echt een gezamenlijke verantwoordelijkheid, zodat niet één persoon de familieplanning beheert, maar het hele gezin. (Zie ook Gezinsorganisatie: digitaal plannen en de familie-inbox.)

5. Evalueer regelmatig
Zet regelmatig een moment in om de taakverdeling te evalueren, bijvoorbeeld eens per week of per maand. Dit biedt de mogelijkheid om te kijken of de verdeling nog steeds werkt of dat er aanpassingen nodig zijn. Zo blijft iedereen betrokken en voelt niemand zich overbelast.

6. Betrek de kinderen bij het huishouden
Als je kinderen hebt, betrek ze dan bij de huishoudelijke taken. Het hoeft niet altijd groots te zijn; simpele taken zoals het opruimen van speelgoed of helpen met de tafel dekken kunnen al bijdragen. Het stimuleert hun verantwoordelijkheidsgevoel en zelfstandigheid, en het zorgt ervoor dat ze leren dat het huishouden een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Voor meer tips en inspiratie over hoe je kinderen kunt betrekken bij het huishouden, lees mijn eerdere artikel.

Samen loskomen van onrust, stress en haast

Als opruimcoach en professional organiser help ik gezinnen bij het vinden van een eerlijke taakverdeling, met een persoonlijke en praktische aanpak. Heb jij moeite met het verdelen van de huishoudelijke taken in jouw gezin? Neem contact met mij op voor advies op maat!